«سید علی قاضی طباطبایی»، فقیهی اهل مکاشفه/ از مهارت در تفسیر قرآن کریم تا رسیدن به درجه اجتهاد در اوج جوانی

سید علی قاضی طباطبایی از علما و فقهای قرن 13 هجری شمسی بود که در بیان ویژگی های او بیانات فراوانی آمده است. او اهل مکاشفه، مفسر قرآن کریم، سراینده شعر عرب و ... نیز بوده است.

خبرگزاری میراث آریا: در قرن های مختلف، علمای بسیاری در ایران زندگی می کرده اند، علمایی که هر کدام بنا به علاقه شان به تحصیل در یک حوزه تخصصی پرداختند. افرادی چون علامع قزوینی، احمد نراقی، محمدباقر آقا نجفی اصفهانی، عبدالرحیم نهاوندی، سید جواد قمی و ... که اغلب شان نیز از فقها بودند.

سید علی قاضی طباطبایی، مجتهد، فقیه، حکیم و عارف شیعه قرن سیزده و چهارده شمسی بود. او در ۷ فروردین ۱۲۴۸ در تبریز زاده شد و در 8 بهمن 1325 و در سن 77 سالگی در نجف دیده از جهان فروبست و در قبرستان وادی السلام به خاک سپرده شد.

** نسب قاضی طباطبایی به کجا می‌رسید؟

او فرزند میرزا حسین طباطبایی بود. سلسله نسب آن‌ها به عبدالوهاب تبریزی و از طریق او به علی بن ابیطالب می‌رسد. خاندان قاضی پیشینه‌ای کهن در تبریز دارند و سید محمدعلی قاضی طباطبایی و همچنین سید محمدحسین طباطبایی و برادرش سید محمدحسن الهی طباطبایی از این خاندان هستند. او چهار همسر اختیار کرد و 11 پسر داشت.

** فقیهی که در 27 سالگی به درجه اجتهاد رسید

سید علی قاضی علوم مقدماتی را در تبریز نزد پدرش، سید حسین قاضی و میرزا موسی تبریزی و میرزا محمدعلی قراچه داغی آموخت. دروس ادبیات عرب و ادبیات فارسی را نزد میرزا محمدتقی تبریزی متخلص به «نیر» خواند و در سن ۲۴ سالگی عازم نجف شد. او پس از اقامت در نجف، تحصیلات خود را نزد اساتیدی از جمله فاضل شربیانی، محمد ممقانی، شیخ الشریعه اصفهانی، میرزا حسین خلیلی و آخوند خراسانی ادامه داد و در سن ۲۷ سالگی به درجه اجتهاد رسید. همچنین مکارم اخلاق و علوم عرفانی را نیز آموخت.

** تسلطی بی نظیر در سرودن شعر عرب

او در لغت عرب بی‌نظیر بوده‌ و گفته شده که او چهل هزار لغت از حفظ داشت و شعر عربی را چنان می‌سرود که اعراب تشخیص نمی‌دادند سراینده این شعر غیرعرب است.

** ویژگی‌های اخلاقی مرحوم قاضی

مرحوم قاضی که از تجملات دنیا وارسته بود در نجف اشرف به قبرستان وادی السلام می‌رفت و ساعت‌های طولانی به تفکر و مکاشفه می‌پرداخت تا هر چه بهتر بتواند دل از دنیا کنده و به مشاهده دوست نائل شود. او اهل مکاشفه بود و در خاطراتش این مکاشفه ها آمده است. 

او که اهل تهجد و نماز شب بود آن قدر مواظب اعمال و رفتار خود بود، حتی حاضر نبود عبادت و نمازش برای دیگران و حتی خانواده و فرزندانش ذره‌ای مزاحمت ایجاد کند. به همین جهت، در مدرسه قوام حجره‌ای برای این کار گرفته بود.

علامه سید علی آقا قاضی سفارش‌های اکیدی بر شاگردان خود داشت که نماز شب را اقامه کنند. علامه طباطبایی می‌گوید: چون به نجف اشرف برای تحصیل مشرف شدم به خاطر قرابت و خویشاوندی به محضر قاضی رفتم، روزی کنار در مدرسه‌ای ایستاده بودم که قاضی از آن جا عبور می‌کرد؛ چون به من رسید، دست خود را بر روی شانه من گذاشته و فرمود: «ای فرزند! دنیا می‌خواهی، نماز شب بخوان و آخرت می‌خواهی، نماز شب بخوان».»

** شاگردان او چه کسانی بودند؟

بسیاری از استادان سرشناس فلسفه اسلامی و عرفان اسلامی از شاگردان سید علی قاضی بودند. از میان شاگردان او می توان به: محمدتقی بهجت، سید عبدالحسین دستغیب، سید محمدحسین طباطبایی، سید محمدحسن الهی طباطبایی، سید ابوالقاسم خویی، سید عبدالاعلی سبزواری، آقا نجفی همدانی و ... اشاره کرد. همچنین عباس قوچانی را که از شاگردانش بود را به عنوان وصی در امور عرفانی تعیین کرده بود.

** مهارت در تفسیر قرآن کریم

سید علی قاضی در تفسیر قرآن و معانی آن مهارت داشت و سید محمدحسین حسینی طهرانی از قول سید محمدحسین طباطبائی (از شاگردان سید علی قاضی) می‌گوید: قاضی در تفسیر قرآن کریم ید طولایی داشت و این سبک تفسیر آیه به آیه را قاضی به ما تعلیم دادند و ما در تفسیرالمیزان، از مسیر و روش ایشان پیروی می‌کنیم. ایشان در فهم معانی روایات وارده از ائمه معصومین علیهم السلام ذهن بسیار باز و روشنی داشتند و ما طریقه فهم احادیث را که فقه الحدیث گویند را از ایشان آموخته‌ایم.

** توجه به نماز در وصیت نامه

یکی از توصیه های اکید سید علی قاضی در وصیت نامه اش توجه به نماز بوده است. بعد از آن زیارت حسین بن علی (ع) و نرنجاندن مردم. او می گوید: اگر نماز را تحفظ کردید، همه چیزتان محفوظ می‌ماند و تسبیحه صدیقه کبری سلام الله علیها و آیة الکرسی در تعقیب نماز ترک نشود؛ روضه هفتگی ولو دو سه نفر باشد، اسباب گشایش امور است.

انتهای پیام/

انتهای پیام/

کد خبر 14011109586929

برچسب‌ها